Fransa’da 2018 Felsefe bakalorya (Lise bitirme sinavı) soruları açıklanmış. Lise öğrencilerine sorulan sorular aşağıdaki sorulardan oluşmaktaymış.
İşte BAC Philo 2018 soruları:
1-Les sujets de la série S / FEN ögrencilerinin sorulari
– Le désir est-il la marque de notre imperfection ?
(Ihtiras kusurlu oldugumuzun bir göstergesi midir ? )
– Éprouver l’injustice, est-ce nécessaire pour savoir ce qui est juste ?
(Adil olanin ne oldugunu bilmek için adaletsizlige ugramak gerekli midir ? )
2-Série L (EDEBİYAT ögrencilerinin sorulari)
– La culture nous rend-elle plus humains ?
(Kültür bizleri daha insan mi yapar?)
– Peut-on renoncer à la liberté ?
(Özgürlükten vazgeçilebilir mi ?)
3- Série ES (EKONOMİ-SOSYAL ögrencilerinin sorulari)
– Toute vérité est-elle définitive ?
(Her hakikat kesin midir ? )
– Peut-on être insensible à l’art ?
(Sanata duyarsiz kalmak mümkün müdür?)
Şimdi konu üzerine düşünme konusunda özgür davranırsak, soruların neyi kapsadığı, öğrencilerde hangi öğrenme becerisini ölçtüğünü rahatlıkla konuşabiliriz. Bilgi düzeyindeki soruları sormak, öğrencileri ezbere düşünmemeye sevk edebilir. Bilgi düzeyini biraz daha zorlarsak, soracağımız soruları kavrama düzeyine çıkartırsak da bu kez yine çocuğun anladığını ölçecek sorular sorabiliriz ancak çocuğun düşünmesini gerektirecek sorular sormak analiz ve sentez düzeyinde soru sorma becerisiyle ilgilidir.
Soru sormak ciddi bir iştir. Öğretmen olarak soru hazırlamak ve buna mesai harcamak çok önemlidir. Çocuklara sınav yapmak zorunda isek, belki de soru kalitesini değiştirip onları sistem içinde düşünmeye sevk etmek, araştırmalarına destek olmak ve bilgiyi içselleştirmelerini sağlayacak sorular sormak oldukça önemlidir.
Peki bu nasıl olmalı? Çocuklara içinde cevabı olan sorular sormak, çocukların sorunun cevabını ezberlemeye yöneltir. Açık uçlu sorular sormak ise onları araştırmaya, anlamaya ve bilgiyi içselleştirmeye yöneltebilir.
Mevcut eğitim sistemimiz için soru sormak bana göre kilit noktadır. Eğer sorduğunuz soru nitelikli ise, nitelikli öğrencilerin yetişmemesi için önümüzde hiçbir engel yoktur. Soruyu doğru sormak, cevabın niteliğini de artıracak, öğrenciyi araştırmaya ve öğrenmeye sevk edecektir. Soruya cevap vermek isteyen öğrenci düşünme becerisini devreye sokacak, kendini de yoracaktır.
Biz biliyoruz ki düşünmek sorumluluk gerektirir. Bu sorumluluğu alacak öğrencinin hem iyi bir okuyucu hem de iyi bir araştırmacı olması gerekir. Bunlar birbiriyle bağlantılı değilmiş gibi görünse de iç içe geçmiş bir şekilde eğitimin odağındadır.
Bizlerin sorduğu sorular Fransa’da sorulan sorular gibi değildir. Lisede felsefe dersinde aldığım notlar, hangi filozofun hangi akımı desteklediği ve hangi sözleri söylediğini ezberlemem ile ilgiliydi. Dersin yapısına aykırı olduğunu düşündüğüm test yöntemi ile de ölçme yapılırdı. Düşünürlerin söylediklerindeki anlamdan ziyade hangi sözü söylediğini bilmek bizdeki bilişsel sürecin işlememesine neden oluyordu.
Düşündürücü sorular sormak ve bunun için öğrencilere düşünecek zaman vermek önemlidir. Soru sormadaki amacımız kazanımların edinilip edinilmediğini anlamak ise biraz daha soracağımız soruların üzerinde düşünmek gerekir. Geçmişte hiçbir işe yaramayan, öğrenilip unutulan ve kişisel olarak hiçbir gelişimimizi desteklemeyen, hatırlamadığımız adeta unutmak için öğrendiğimiz bilgilerimizi hatırlayarak, zaman kaybımızı düşünmeliyiz. Gelecekte de bu bilgileri analiz- sentez düzeyine çıkaracak sorularla sorunu çözmeliyiz. Aksi takdirde sınavdan hemen sonra bilgileri unutan öğrenciler yetiştiririz ve eğitimin sorunlarınını konuşmaya devam ederiz.
(Sınav sorularına dair bilgileri Sayın Uğur Güracar’ın paylaşımından alıntıladım.)
Esra Şahin 